Zakres terytorialny i czasowy ochrony
Przed podjęciem kroków zmierzających do zarejestrowania znaku towarowego przede wszystkim warto się zastanowić, na jakim obszarze chcielibyśmy korzystać z ochrony znaku. Rejestracja oznaczenia w Urzędzie Patentowym RP skutkuje bowiem uzyskaniem ochrony wyłącznie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Jeżeli jednak naszym celem jest korzystanie z ochrony znaku w innym państwie lub na szerszym terytorium niż obszar jednego państwa, to oczywiście również jest to możliwe. W takim przypadku nie powinniśmy jednak składać wniosku w Urzędzie Patentowym RP.
W odniesieniu do rejestracji znaków towarowych możemy mówić bowiem o trzech obowiązujących systemach, tj. krajowym, regionalnym oraz międzynarodowym.
W ramach systemu krajowego możliwe jest uzyskanie ochrony na terytorium określonego państwa, zgodnie z obowiązującymi w tym państwie regulacjami (analogicznie jak ma to miejsce w przypadku rejestracji znaku przez Urząd Patentowy RP). Wówczas uzyskamy ochronę w tym państwie, w którym składamy taki wniosek np. na terenie Francji lub Wielkiej Brytanii. Decydując się na takie rozwiązanie warto również upewnić się, czy obowiązujące w danym państwie regulacje nie wymagają, aby złożenie wniosku nastąpiło przez profesjonalnego pełnomocnika (np. rzecznika patentowego).
Powyższe nie wyklucza oczywiście możliwości uzyskania ochrony, która nie ogranicza się do terytorium określonego państwa. Ubiegając się o uzyskanie ochrony na terenie wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, wniosek powinniśmy złożyć we właściwym urzędzie regionalnym tj. Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Innymi organizacjami regionalnymi o zasięgu kontynentalnym są: (1) Urząd Beneluksu ds. Własności Intelektualnej – BOIP (organizacja działająca w Europie), (2) Euroazjatycka Organizacja Patentowa – EAPO oraz (3) Afrykańska Organizacja Własności Intelektualnej – ARIPO.
Ponadto, jeżeli chcemy uzyskać ochronę poza Unią Europejską, możemy skorzystać z procedur obowiązujących w ramach tzw. Systemu Madryckiego, na który składają się: (1) Porozumienie madryckie[1] oraz (2) Protokół do Porozumienia madryckiego.[2]
Jeżeli chodzi o okres, na jaki można uzyskać ochronę, to co do zasady jest to 10 lat od momentu zgłoszenia znaku towarowego (dot. to znaków towarowych zgłaszanych w procedurze krajowej przed Urzędem Patentowym RP, w procedurze unijnej, jak i procedurze ujętej w tzw. Protokole do Porozumienia madryckiego. Wyjątkiem jest znak towarowy zgłaszany w oparciu o procedurę uregulowaną w Porozumieniu madryckim – wówczas ochrona znaku udzielana jest na lat 20).
W każdym przypadku ochrona może być przedłożona na dalsze okresy ochronne.
Klasyfikacja nicejska
Kolejnym aspektem, który może przysporzyć pewne realne problemy praktyczne jest wybór odpowiedniej klasy towarów i usług ujętych w tzw. klasyfikacji nicejskiej. Aby zarejestrować znak towarowy należy bowiem określić dla oznaczenia jakich towarów i usług znak ten będzie wykorzystywany.
Dlaczego wybór odpowiedniej klasy jest tak istotny? Otóż przede wszystkim wyznacza on zakres ochrony znaku. Samo uzyskanie świadectwa ochronnego znaku towarowego nie daje bowiem ochrony absolutnej. Tym samym, ochrona nie jest ograniczona wyłączenie przez zakres terytorialny i czasowy, ale również przez klasę dla której dany znak uzyskał prawo ochronne. Prawo wyłączne obejmuje bowiem wyłącznie te towary i usługi, które zostały wskazane w zgłoszeniu.
Odpowiedni wybór klasy towarów i usług jest bardzo ważny również dlatego, że po dokonaniu zgłoszenia nie można już rozszerzyć zakresu żądanej ochrony.
Czy stoi zatem cokolwiek na przeszkodzie, aby zawnioskować o ochronę w maksymalnie szerokim zakresie? Co do zasady nie. Należy jednak mieć na względzie dwa istotne aspekty: (1) ilość wskazanych klas ma wpływ na opłaty urzędowe oraz (2) przepisy prawa nakładają obowiązek rozpoczęcia używania znaku towarowego w sposób rzeczywisty, w ciągu 5 lat od daty dokonania jego rejestracji (art. 169 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, dalej jako: „PWP”) – w przeciwnym razie istnieje ryzyko wniesienia przez konkurentów o wygaszenie takiego prawa. Dodatkowo warto mieć na względzie, że jeżeli dla określonych towarów lub usług został już zarejestrowany taki sam lub podobny znak towarowy, to nie uzyskamy ochrony w tym zakresie.
Rejestrując znak towarowy, warto więc dokładnie przemyśleć dla oznaczenia jakich towarów i usług będziemy ten znak wykorzystywać.
Podsumowanie
- Przed podjęciem decyzji o rejestracji znaku towarowego należy zastanowić się w jakim zakresie chcemy uzyskać ochronę – udzielona ochrona nie jest bowiem absolutna.
- Ochrona znaku towarowego jest ograniczona nie tylko poprzez terytorium i czas, na jaki jest udzielana, ale również poprzez objęcie nią wyłącznie określonych towarów i usług, które zostaną wskazane w zgłoszeniu.
- Ponadto, przed podjęciem decyzji o rejestracji znaku towarowego warto upewnić się, że nasz znak w ogóle może zostać zarejestrowany w odniesieniu do określonych towarów lub usług. Przeszkodą mogą okazać się względne (art. 1321 PWP) lub bezwzględne (art. 1291 PWP) przyczyny odmowy rejestracji znaku towarowego – o tym będziemy pisać w kolejnym artykule.
W przypadku, gdybyście chcieli Państwo uzyskać dodatkowe informacje lub potrzebowali wsparcia w wyborze rozwiązania, które najbardziej będzie odpowiadać Państwa potrzebom biznesowym – nasz zespół ekspertów pozostaje do Państwa dyspozycji.
[1] Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891 r., zrewidowane w Brukseli dnia 14 grudnia 1900 r., w Waszyngtonie dnia 2 czerwca 1911 r., w Hadze dnia 6 listopada 1925 r., w Londynie dnia 2 czerwca 1934 r., w Nicei dnia 15 czerwca 1957 r. i w Sztokholmie dnia 14 lipca 1967 r. oraz zmienione dnia 2 października 1979 r.
[2] Protokół do Porozumienia madryckiego przyjęty 27.06.1989 r., który w Polsce obowiązuje od 1 kwietnia 1996 r. (Dz. U. z 2003 r., nr 13, poz.129)