Zazwolenia dla cudzoziemców – jakie i jak je uzyskać?
Co do zasady cudzoziemiec, który przybywa do Polski musi otrzymać aż dwa zezwolenia:
- zezwolenie na pracę
- ważne prawo pobytu (np. wizę) lub zezwolenie na pobyt czasowy (ewentualnie prawo pobytu w ramach ruchu bezwizowego).
Nowelizacja wprowadza połączenie procedury uzyskiwania zezwolenia na pracę i prawa pobytu poprzez możliwość wnioskowania o nowy rodzaj zezwolenia: zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Nie ma przy tym przeszkód, aby tak jak dotychczas występować oddzielnie o zezwolenie na pobyt czasowy i oddzielnie o zezwolenie na pracę (uzyskujemy wtedy dwie odrębne decyzje administracyjne). Należy jednak pamiętać, że o jednolite zezwolenie mogą starać się wyłącznie cudzoziemcy, którzy już przebywają w Polsce legalnie, a nie dopiero zamierzają do nas przyjechać, albo starają się o legalizację pobytu na miejscu. Do uzyskania takiego połączonego zezwolenia stosuje się ogólne przepisy dotyczące zezwolenia na pobyt czasowy. Z udogodnienia nie skorzystają jednak pracownicy delegowani do pracy w naszym kraju – Ci nadal będą potrzebowali zezwolenia na pracę oraz wizy lub zezwolenia na pobyt czasowy.
Warto przypomnieć w tym miejscu, że już przed nowelizacją istniała możliwość uzyskania jednolitego zezwolenia na pracę w ramach tzw. niebieskiej karty Unii Europejskiej (tzw. zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji). To rozwiązanie nie było jednak często wykorzystywane przez cudzoziemców i posiadało to istotne ograniczenie, że dotyczyło tylko niektórych zawodów.
Ubieganie się o zezwolenie o pracę – kto jest uprawniony?
Co ciekawe, o ile do ubiegania się/składania odwołań/ występowania w postępowaniu dotyczącym zezwolenia na pracę uprawniony jest wyłącznie pracodawca (art. 88 ustawy o promocji w zatrudnieniu), o tyle uzyskanie połączonego uprawnienia będzie należało do domeny pracownika (cudzoziemca). Wniosek o udzielenie takiego zezwolenia powinien być złożony osobiście (wraz z pobraniem odcisku linii papilarnych umieszczanych na karcie pobytu) przez cudzoziemca nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu w kraju. Obowiązek osobistego stawiennictwa jest także przyczyną dla której połączone zezwolenie na pobyt i pracę może być wnioskowane wyłącznie przez cudzoziemca już przebywającego w kraju. Jedna wizyta celem złożenia odcisków linii papilarnych jest wystarczająca – przy kolejnych wizytach cudzoziemiec może być wyręczany przez pełnomocnika.
Pracodawcy nadal są zobowiązani współpracować z cudzoziemcem przy uzyskaniu połączonego zezwolenia na pracę i pobyt. Otóż jedną z przesłanek jego uzyskania jest udzielenie przez starostę właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy na podstawie rejestrów bezrobotnych i poszukujących pracy lub negatywnego wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy.
Przesłanki wydania jednolitego zezwolenia na pracę i pobyt są identyczne, jak łączne przesłanki wydania zezwolenia na pracę i wydania zezwolenia na pobyt czasowy
(albo wizy).
Zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce – ile jest ważne?
Z wprowadzonych zmian ucieszą się też na pewno zapominalscy oraz Ci, którym zwyczajnie wizyta w urzędzie ds. cudzoziemców nie kojarzy się najlepiej, otóż:
- okres ważności zezwolenia na pobyt czasowy (w tym i połączonego zezwolenia) jest udzielane nie na dwa (jak do tej pory), ale na trzy lata;
- cudzoziemiec jest zobowiązany złożyć wniosek o przedłużenie karty pobytu w czasie legalnego pobytu w RP – czyli ma czas, aż do ostatniego dnia obowiązywania poprzedniego zezwolenia. Od dnia złożenia wniosku do dnia wydania decyzji w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt, cudzoziemiec może legalnie przebywać w Polsce (do tej pory obowiązywał termin 45 dni przed upływem legalnego pobytu w kraju, przed którym cudzoziemiec musiał się wyrobić z załatwieniem formalności).